Kitap İncelemesi: Gün Olur Asra Bedel

Kitap Hakkında:
Kitap: Gün Olur Asra Bedel (Gün Uzar Yüzyıl Olur)
Yazar: Cengiz Aytmatov
Sayfa sayısı: 426
Yayınevi: Ötüken
Goodreads puanı: 4,25

"Bu yerlerde trenler doğudan batıya,batıdan doğuya gider gelir..gider gelirdi...
Bu yerlerde demiryolunun her iki yanında ıssız,engin,sarı kumlu bozkırların özeği Sarı-Özek uzar giderdi.
Coğrafyada uzaklıklar nasıl Greenwich meridyeninden başlıyorsa,bu yerlerde de mesafeler demiryoluna göre hesaplanırdı.
Trenler ise doğudan batıya,batıdan doğuya gider gelir..gider gelirdi..."

Sarı Özek bölgesinin uçsuz bucaksız bozkırlarında Boranlı Yedigey,bir gece vakti her zamanki gibi demiryolunda işini yapmaktadır.Uzaklarda ona doğru gelen karısı Ukubala'yı gördüğünde bir haber getirdiğini anlar.Fakat gelen haber onu derinden sarsar.

Yıllarını bu sert bozkırlarda omuz omuza geçirdiği arkadaşı,yoldaşı Kazangap ölmüştür.Bunun üzerine Boranlılar'a haber verilir ve bu yalnız adamı Sarı Özek'in efsanevi mezarlığı Ana-Beyit'e gömmek üzere götürürler.Ana-Beyit'e yapılan bu yolculukta zaman zaman Yedigey'in geçmişi,Nayman Ana'nın efsanesi,Sarı Özek'in yürek burkan hikayelerine rastlamak mümkün.Ayrıca bu küçük bozkırın kocaman öyküsünün yanında dönemin olaylarını,savaşın yarattığı ortamı ve dikdatörlük süresince masum insanların çaresizlikten bozkıra yerleşmelerini de görüyor,Cengiz Aytmatov'un yaptığı bu ince eleştirilere de hayran kalıyoruz.


Bozkırın zorlu yaşantısında bir de uzay üssü ile karşılaşıyoruz.Şimdi uzay üssü ne alaka diyeceksiniz.Ben de öyle demiştim ama sonra mantıklı bir kurgu ortaya konduğunu fark ettim.Bu üs Amerika ve Sovyetler Birliği'nin yeni bir gezegende maden ve yeni bir uygarlığa ulaşma düşüncesiyle yaptıkları bir proje üzerine kurulmuştur.Kozmonot adı verilen araştırmacıların ortadan şüpheli bir şekilde kaybolup yeni bir hayat bulmasıyla proje karmakarışık bir hal alır.Uzay üslerinden biri Sarı Özek Bozkırı'nda bulunduğu için de Ana-Beyit'e giden yolculuk sırasında Yedigey ve arkadaşları çeşitli zorluklarla karşılaşırlar ve bu zorlukları aşmak için bir karar vermek zorunda kalırlar.Ya Kazangap'ın kutsal isteğini yerine getirecek ya da mücadele etmeden geri döneceklerdir.

Cengiz Aytmatov'un şuana kadar bir de "Beyaz Gemi"sini okumuştum.Genel olarak toplumların efsaneleri ve değerlerini güzel bir şekilde ele alan yazar,yaptığı finalle ağlamama neden olmuştu.Şimdi ise Nayman Ana Efsane'sinde aynı şeyi yaşadım.Sırf orası da değil.Yedigey'in arkadaşı Abutalip Kuttubayev'in acıklı yaşam öyküsü hiç şüphesiz beni duygu sellerinde yüzdürdü.Sonra kitabın sonuna geldim ve çevirmen notuyla karşılaştım.Cengiz Aytmatov,bir bölümü kitaptan ayırmış.Abutalip ve kitap hakkındaki bazı şeyler "Cengiz Han'a Küsen Bulut" adlı kitapta devam ediyormuş.Söylenene göre bu ayrılan kısım en güzel ve en ilginç kısmıymış.Yani bu da demek oluyor ki bir Cengiz Aytmatov kitabı daha listeme girmeyi başardı.Eminim siz de bu kitabı okuduktan sonra kendinizi bir Kazak kadını olarak görüp,Cengiz Aytmatov'a hayran kalacaksınız!

"Ve bu kitap benim vücudum,
Ve bu söz benim ruhum."